Isa sa mga pinakamatagal at paulit-ulit na suliranin ng Pilipinas ay ang kahirapan. Bawat administrasyon, may kanya-kanyang programa, proyekto, at pangako para ito ay wakasan o kahit man lang mabawasan. Ngunit sa kabila ng lahat ng ito, nananatiling mahirap ang malaking bahagi ng populasyon. Tanong ng marami: Bakit parang ayaw tapusin ng mga politiko ang ugat ng kahirapan?
Ang simpleng sagot: dahil may pakinabang sila sa kahirapan ng masa—lalo na tuwing eleksyon.
Hindi na bago sa atin ang eksenang ito: habang papalapit ang halalan, makikitang bumibisita ang mga politiko sa mga liblib na barangay, nagpapamigay ng bigas, pera, relief goods, o kung minsan ay simpleng serbisyo tulad ng libreng gupit o medical mission. Walang masama sa pagtulong. Ngunit ang masama ay kung ang mga ganitong gawain ay nagiging kapalit ng boto, at ginagamit para makuha ang simpatiya ng mahihirap. Sa madaling salita, ginagawang puhunan ang kahirapan para sa pansariling interes.
Ang mga botanteng kapos sa pangangailangan ay madaling maakit sa ganitong uri ng pamumulitika. Kapag gutom ka at may isang kandidatong nag-abot sa iyo ng limang daang piso o isang sakong bigas, madali kang mahihikayat na iboto siya. Hindi dahil sa plataporma, hindi dahil sa track record, kundi dahil sa agarang tulong na nadama mo. Sa sistemang ito, nagiging mekanismo ng kontrol ang kahirapan. Kapag ang mamamayan ay gutom, mas madali silang paikutin. At alam ito ng mga politiko.
Kung tunay nilang gugustuhing wakasan ang kahirapan, kaya nilang pagtuunan ang mga pangunahing ugat nito—ang kawalan ng dekalidad na edukasyon, kakulangan sa hanapbuhay, hindi patas na distribusyon ng yaman, at katiwalian sa gobyerno. Ngunit ang totoo, maraming politiko ang hindi interesado sa long-term solutions. Bakit pa nila aayusin ang sistema kung sa kasalukuyang kalagayan, siguradong mananalo sila tuwing eleksyon?
Ang malungkot pa, ang ganitong uri ng pamumulitika ay hindi lang umiikot sa pambansang antas. Hanggang sa mga barangay, meron ding ganyan. Ang mga lider na dapat sana’y katuwang sa pag-angat ng komunidad, ay nagiging bahagi pa ng sistemang nagpapanatili sa mga tao sa estado ng kakulangan at pagdepende.
Ang tunay na solusyon sa kahirapan ay hindi lamang pagbibigay ng ayuda kundi pagbibigay ng kapangyarihan sa mamamayan—empowerment sa pamamagitan ng edukasyon, kabuhayan, at partisipasyon sa pamahalaan. Kailangang matutong pumili ng lider na may integridad, may bisyon, at may malasakit sa kinabukasan, hindi lamang sa panahon ng kampanya.
Bilang mamamayan, mahalaga ang ating papel. Kailangang maging mapanuri tayo sa mga politiko—hindi lang sa kanilang sinasabi, kundi sa kanilang ginagawa. Hindi tayo dapat nagpapadala sa pangako, kundi tumitingin sa konkretong resulta. At higit sa lahat, huwag nating ibenta ang ating boto sa limos na tulong, dahil sa bawat pagbentang iyon, pinapalakas natin ang sistema ng kahirapan.
Ang kahirapan ay hindi lamang suliranin ng ekonomiya. Isa rin itong suliraning pulitikal. At habang ginagamit ito ng mga makapangyarihan para manatili sa kapangyarihan, mananatiling paikot-ikot tayo sa parehong siklo. Ang tanong ngayon: kailan tayo babangon at pipili ng pagbabago?
Handa na ba tayong basagin ang tanikala ng kahirapan at manipulasyon? 7
