Kung ang mga Pinoy ay may tinatawag na ‘staple food’ na bigas, masasabi rin na ang pinaka common na pang ulam na isda ay ang tinatawag na GG o galunggong. Maliban sa marami ang mga isdang ito, madali lang itong hulihin ng mga mangingisda saan mang lugar sa bansa. Kaya hindi nakapagtataka na mura ang presyo ng isdang ito sa alin mang lokal na merkado, at ito ang madalas bilhin na isdang pang ulam ng mga low-medium earner na pamilya.
Ang nakapagtataka, nitong mga nakaraang buwan hanggang ngayon ay lumubo na ang presyo ng isdang ito. Pinapaniwalaan ng mga ekonomista na bunsod umano ng epekto ng TRAIN at iba pang factors ang pagtaas ng mga bilhin o mataas na inflation rate. Ang nirekomendang solusyon tuloy ng Department of Agriculture (DA) ay mag-angkat ng mga galunggong, upang maibsan ang mataas na presyo nito sa merkado.
Tila mas nakakagulat ang balitang ito kesa sa balitang may multo sa kanto. Biruin mo nga naman, galunggong aba’y aangkatin? Ang layunin umano ng DA ay para padamihin ang supply ng galunggong sa mga lokal na merkado upang bumaba ang presyo nito. Oo nga naman, ‘ika nga, ‘law of supply and demand’.
Bagamat totoong maaari ngang bumaba na ang presyo ng galunggong sa oras na maging sobra-sobra na ang supply nito sa mga merkado at syempre naniniwala naman tayo na magiging pabor din ito sa mga mamimili, e paano naman si mamang mangingisda, dahi babaratin ng mga middlemen at negosyante ng isda ang kanilang mga huling galunggong? Aba’y parang lalong pinahirapan si mamang mangingisda, dahil liliit ang kanilang kita, pero ang tataas pa rin ng presyo ng ibang mga bilihin. Hindi naman tulad sa gasolina ang galunggong, na kung ibagsak ang presyo nito ay magsusunuran ring bababa ang presyo ng iba pang produkto.
Ang solusyon na nakikita ng mga senador at ibang ekonomista ay suspendihin ang implementasyon ng TRAIN. Ang problema, mukhang malabong kagatin ito ng Palasyo at ng Department of Finance (DoF) dahil tila makokompromiso ang pundo ng gobyerno, dahil sa mga bilyon-bilyon utang na ginawa na ng gobyerno ang ang inaasahan na pagkukunan ng pambayad ay ang pinataas na buwis. Bagama’t aminado naman ang DOF na di nila nakalkula ang indirect effect ng TRAIN sa inflation, ay sya!
Kung sa susunod na buwan ang presyo ng galunggong ay 30 pesos na lang per kilo, gaano ba ka ‘significant’ ang baba ng presyong ito sa pangkalahatang pagdurusa ng mga mamamayan sa taas ng presyo ng iba pa at maraming mga basic commodoties? Alangan namang puro galunggong na lang ang kainin ng mga pamilyang Pinoy, baka magtae lang, problema na naman.
Kung matapos umangkat ng mga GG e wala pa ring epekto sa presyo ng mga isda, ano ang sunod na aangkatin mga sirs, dilis?
