Aabot na sa mahigit 50,000 puno ng niyog sa Hilagang bahagi ng Tablas, Romblon ang apektado ng coconut scale insect o mas kilala bilang Cocolisap, ayon sa tauhan ng Philippine Coconut Authority (PCA) nitong Lunes, September 17.
Ayon kay Antipas C. Naorbe ng PCA, sa mga barangay palang ng Carmen sa San Agustin, at Pangulo sa Calatrava, ay aabot na ngayon sa 38,000 na puno ang apektado, wala pa rito ang kadikit na barangay ng dalawa na may sightings na rin ng cocolisap.
Kwento ni Naorbe sa ginanap na Kapihan sa PIA-Romblon, sinabi di umano sa kanya ng mga coconut farmers ng Barangay Carmen na ‘spreadout’ na ang cocolisap sa kanilang barangay. Katunayan di umano rito ang mga samples na dinala ng mga magsasaka sa isang pagpupulong na inorganisa ng PCA.
Nag-declare na rin di umano ng state of calamity sa Barangay Pangulo sa Calatrava, at Carmen naman sa San Agustin, ayon naman kay Protacio Rubia, Agriculturist II ng Philippine Coconut Authority Romblon.
“Mabilis kumalat ang cocolisap, 400 meters kada buwan ang kaya niyang ikalat…bilyones na cocolisap yan,” pahayag ni Rubia.
Ang mga cocolisap isang ‘distructive insect’ na umaatake ng mga puno ng niyog sa pamamagitan sa pagkain sa kanilang mga dahon, bunga, at bulaklak kung saan tanging trunk nalang ng puno ang matitira.
Patuloy naman di umano ang pakikipag-usap ng PCA sa mga may-ari ng mga lupa na may mga punong apektado ng cocolisap para magsagawa ng leaf pruning para maiwasan na ang pagkalat pa ng mga insekto.
NItong Agosto ay nagpadala na rin di umano sila ng sulat sa Provincial Government ng Romblon para humingi ng assistance para sa leaf pruning, at pagputol ng ilang mga punong kahoy ngunit hanggang ngayon ay nag-aantay parin di umano ang PCA.
Pagsubok rin para sa mga taga-PCA at mga may-ari ng lupa para magsagawa ng leaf pruning sa mga apektadong barangay sa bahagi ng Salingsing Road dahil masyado umanong matarik ang mga bangin rito.
Aminado naman ang Philippine Coconut Authority (PCA) na posibleng kumalat pa ang cocolisap sa iba pang barangay lalo na pagdumating ang panahon ng tag-init.